Geesten

Het idee dat geesten bestaan, is geworteld in de oude overtuiging dat de menselijke geest los van het lichaam kan bestaan en kan voortleven na de dood. De locatie waar de geest van de overledene zich bevindt, wordt vaak gekoppeld aan intense emoties die hij in het verleden heeft ervaren, zoals spijt, angst of de gruwel van een gewelddadige dood.

De voorstelling van geesten en hun gedrag verschilt aanzienlijk tussen verschillende verhalen en culturen. Vaak worden geesten afgebeeld als ondoorzichtige schaduwen. In films, afhankelijk van het genre, verschijnen ze als transparante wezens die door muren kunnen bewegen of zich voortbewegen, vaak met een treurig geklaag, of als figuren bedekt met een laken die een holle lach kunnen laten horen.

Natuurwetenschap

Vanuit een natuurwetenschappelijk standpunt is er veel scepsis over het bestaan van spoken. Fysicisten ontkennen het bestaan van puur spirituele wezens en volgens deze overheersende stroming is het idee van spoken niet mogelijk. Tot nu toe is er nooit een dergelijke entiteit in een controleerbare situatie waargenomen. Daarom is de gangbare wetenschappelijke opvatting dat spoken niet bestaan en louter fictief zijn.

Ziel

Een van de evident niet-wetenschappelijke ideeën is dat een spook de ziel vertegenwoordigt (hier bedoeld als het "emotionele residu") van iemand die is overleden en op aarde blijft, terwijl de geest zich losmaakt en naar hogere, heilige sferen reist, zoals de hemel of, volgens de theosofie, naar Devachan.

Een alternatieve visie is dat wanneer iemand door geweld, zoals moord of zelfmoord, om het leven komt, of wanneer er tijdens het sterven een intense emotie wordt ervaren, er een kans is dat er een soort 'afdruk' of imprint van die persoon achterblijft op de plek van overlijden. Dit kan zich vervolgens manifesteren als een spook voor mensen die hier gevoelig voor zijn. Ook individuen die sterk verbonden waren met hun huis voor hun dood, zouden zo'n 'afdruk' kunnen achterlaten. Wat mensen waarnemen, is dan niet een dolende ziel die opzettelijk komt spoken, maar eerder een soort opname die steeds opnieuw wordt afgespeeld voor degenen die ervoor openstaan. Dit zou een mogelijke verklaring kunnen zijn voor het fenomeen dat spoken in oude kastelen of herbergen soms honderden jaren lang dezelfde handelingen lijken te verrichten, zonder enige variatie.